Spekkoek (Ind: Spekuk of Lapis legit) is een kruidig-zoete in laagjes van twee kleuren, om en om, gebakken cake die tijdens de koloniale tijd in Nederlands-indië is bedacht.
Waar komt spekkoek vandaan?
Over de oorsprong van spekkoek gaat het verhaal dat deze door de Nederlanders tijdens hun verblijf in Indië is ontstaan ter vervanging van speculaas. Ondanks het tropische klimaat verlangden de Nederlanders in Indië tegen het einde van het jaar naar de 'oer-Hollandse' huiselijke en gezellige wintermaanden. Bij de juist in deze maanden te vieren familiefeesten zoals Sint Maarten, Sinterklaas, Kerst én Oud & Nieuwjaar behoorde natuurlijk speculaas, een lekkernij die in Indië onbekend was. Juist dit verlangen naar die typische 'wintersfeer' en de onlosmakelijke speculaas lag aan de basis van de 'spekkoek'. Basis voor de 'spekkoek' was de 'Lapis legit' een typisch Indische in laagjes gebakken cake of koeksoort. Nadat er vervolgens aan dit deeg de typische Hollandse 'speculaaskruiden werd toegevoegd ontstond de kruidig-zoete 'spekkoek', waarover sommige Nederlanders na afkoeling ook nog poedersuiker strooiden om zo helemaal in de sfeer van de Hollandse wintermaanden te komen.
Verspreiding traditie
Aanvankelijk waren het alleen de Nederlanders in Indië die ′spekkoek′ aten, maar nadat de Koninklijke Familie uit Solo had laten blijken hoezeer zij gesteld was op de door de Nederlanders ontwikkelde ′spekkoek′ werd deze al heel snel in Java en op andere Indonesische eilanden populair. Nederland maakte kennis met ′spekkoek′ doordat het recept mee was genomen door de repatrianten uit Nederlands-Indië. Nog altijd beschouwen de Indische Nederlanders de ′spekkoek′ als een bijzondere lekkernij, die op geen enkele verjaardag, trouwerij of welk groot of klein feest mag ontbreken. Vooral tegen de jaarwisseling heeft iedere Indische Nederlander ′spekkoek′ in huis. In Indonesië is ′spekkoek′ nu al lang geen lekkernij meer die uitsluitend tijdens de jaarwisseling wordt gegeten. Net zoals in Nederland wordt ′spekkoek′ nu het hele jaar door gegeten. In ons land is het een traditie geworden dat Indonesische en Indische restauranthouders na afloop van het diner ′spekkoek′ met of zonder ijs als dessert óf bij een kopje koffie of thee serveren. ′Spekkoek′ is inmiddels ook een onderdeel geworden van het ′grand dessert′ van verschillende ′haut cuisine′-restaurants.
Of heeft spekkoek toch een Duitse Oorsprong?
Naast het hierboven beschreven meest aannemelijke verhaal over het ontstaan van 'spekkoek' bestaat er ook nog een Duitse variant. De koek zou oorspronkelijk afkomstig zijn uit Duitsland, waar men in tal van gebieden de specialiteit ′Baumkuchen′ kent. ′Baumkuchen′ (Nederlands vertaald: Boomkoek) is een eveneens in laagjes gebakken kruidige cake. De laagjes zijn echter opgerold en vormen bij het doorsnijden van de koek de ′jaarringen′ van een boomstam.
Naamgeving
Over de naamgeving, 'spekkoek', bestaan er verschillende versies.Zo zou de cake zijn naam hebben gekregen omdat bij het snijden van deze lekkernij het mes door de koek 'glijdt' als door spek. Een andere, ietwat logischer, variant is dat de om-en-om gekleurde laagjes doen denken aan plakjes doorregen spek.
Hoe het ook zij het is een niet te versmaden lekkernij die u nu ook bij De Sambalshop kunt bestellen en wel in 8 verschillende smaakvarianten zoals: Origineel, Chocolade, Pandan, Kokos, Banaan, Amandel, Koffie-Mokka & Moskovische Rum.